2024 Nobel Tıp Ödülü Sahibini Buldu: Ödülü, MicroRNA’nın Keşfi Kazandı
Bilim dünyasının şüphesiz en saygın ödüllerinden biri kabul edilen Nobel Ödülleri‘nin bu yılki kazananları bugün itibarıyla açıklanmaya başladı. Açıklanan ilk ödül, mikroRNA’yı keşfeden ve gen düzenlemedeki rolü üzerine çalışmalar gerçekleştiren Victor Ambros ve Gary Ruvkun’a verildi.
Ödül getiren çalışmayla ilgili açıklamada bulunan Nobel komitesinin tıp ve fizyoloji alanındaki başkan yardımcısı Olle Kämpe, “MikroRNA‘ların keşfi, gen düzenlemesinde yeni ve beklenmedik bir mekanizma sundu. Bu, embriyonik gelişim, normal fizyoloji ve kanser gibi hastalıkların anlaşılması noktasında son derece önemli” ifadelerini kullandı.
MicroRNA nedir?
Nobel ödülü kazanmış taze bir keşfi basit bir şekilde anlatmak elbette kolay değil ancak en basit tanımıyla MicroRNA, hayvan ve bitkilerde gen aktivitelerini düzenleyen küçük RNA yapılarıdır. Bu yapılar, tek bir mikroRNA’nın birden çok geni kontrol edebilmesini sağladığı gibi bir genin birden fazla mikroRNA tarafından düzenlenebilmesine de imkan tanıyor.
Ambros ve Ruvkun, keşfi Caenorhabditis elegans adlı bir nematod solucanı üzerindeki mutasyon geçirmiş suşları incelerken gerçekleştirdi. Çalışmalarına günümüzden yaklaşık 45 yıl önce aynı laboratuvarda başladılar. Daha sonra Ambros, Harvard Üniversitesi’ne; Ruvkun ise Massachusetts Merkez Hastanesi’ne geçti ancak konuyla ilgili araştırmalarına devam ettiler.
